Open einde regelingen algemeen
De gemeente is op basis van diverse wet- en regelgeving verplicht om hulp of assistentie te verlenen. Dit worden ook wel de open einderegelingen genoemd. De middelen die voor deze regelingen beschikbaar zijn in de begroting kunnen niet toereikend zijn om de werkelijke aanvragen te dekken, indien de vraag onverwacht sterk stijgt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het minimabeleid (waaronder de bijzondere bijstand), de gemeentelijke schuldhulpverlening, Wmo-maatwerkvoorzieningen (zoals hulp bij het huishouden en Begeleiding), bijstandsuitkeringen, de taken die zijn belegd bij IJmond Werkt! in het kader van de Participatiewet en de uitvoering van de Jeugdwet.

Verwacht wordt dat de kosten voor het Sociaal Domein, met name door de uitvoering van de Jeugdwet, zullen toenemen. Onder andere door de ontwikkelingen op het gebied van de zorgvraag.

Open einde regeling: Abonnementstarief
Een specifiek risico van de open einde regelingen is de eigen bijdrage voor Wmo; het abonnementstarief. Vanaf 2019 wordt een landelijk vaste eigen bijdrage gehanteerd (2020 € 19) in plaats van de daarvoor geldende inkomensafhankelijke bijdrage. De eigen bijdrage is daardoor, voor het grootste deel van doelgroep, aanzienlijk verlaagd.

Het is nog niet goed in te schatten wat het effect is van de verwachte aanzuigende werking (meer aanvragen). Wel is duidelijk dat de compensatie van het rijk (Velsen: € 765.000) niet toereikend is om het financiële effect voor de gemeente volledig te compenseren. Wij gaan er vanuit dat het Rijk deze ontwikkeling onderkent en met maatregelen komt. Dit kan zijn een aanvullende vergoeding voor de gemeenten of het aanpassen van het beleid.

Continuïteit zorg
Er zijn momenteel zorgen over de financiële weerbaarheid van een aantal jeugdhulp organisaties in de regio. Hierdoor kan de continuïteit van zorg aan kinderen en jongeren in de regio mogelijk in gevaar komen. Vanuit deze verantwoordelijkheid die de gemeente hierin heeft, monitoren de gemeenten in de jeugdhulpregio gezamenlijk, in nauw overleg met desbetreffende aanbieders, de financiële positie van de organisaties. Daar waar nodig worden de sturing- en toezichtmogelijkheden aangescherpt. Indien nodig ook in afstemming met de Jeugdautoriteit en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Nieuwe normbedragen onderwijshuisvesting
De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van september 2019 de nieuwe Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs , incl. de verhoogde normbedragen, vastgesteld. De normbedragen zijn verhoogd om de prijsontwikkeling van de afgelopen jaren te compenseren, ook zijn de effecten van de nieuwe eisen in het bouwbesluit verwerkt. De hogere normbedragen hebben vooral effect op het nieuwe Masterplan Onderwijshuisvesting 2021-2037 / Integraal Huisvestingsplan 2021-2037. Het financiële effect is nog niet in te schatten.

BTW sport
Tot en met 2018 valt het gelegenheid tot geven van sport voor de gemeente onder het btw regime. Dit houdt in dat de gemeente btw afdraagt en de btw kan terug vragen. Vooral bij investeringen is dit gunstig. Deze voordelige regeling vervalt vanaf 2019.

De gemeenten worden gecompenseerd voor het nadeel. Voor 2019 is er € 152 miljoen subsidie beschikbaar. Toekenning van de compensatie is ongewis i.v.m. totale hoogte van aangevraagde subsidie, deze ligt boven het landelijk beschikbare budget. Uiterlijk 31 januari 2021 vindt per gemeente een herziening en vaststelling plaats. Dit kan betekenen dat een gemeente een extra uitkering krijgt, of dat er een bedrag wordt teruggevorderd.

Imagoschade
Als gevolg van incidenten in de eigen sportaccommodaties of elders in de regio kan er imagoschade optreden. Hierbij kan men denken aan legionella, agressiviteit, ernstige overlast, veiligheidsproblemen, etc. Het gevolg van deze schade is o.a. terugloop bezoek en inkomstenderving. De organisatie heeft maatregelen getroffen door werkafspraken en het werken met protocollen. Zo is het cruciaal hoe bij incidenten de communicatie naar alle betrokkenen verloopt.

Garanties / Borgstellingen / Achtervang borgstellingen
Dit is het risico dat een partij waarvoor Velsen borg staat niet meer aan zijn/haar verplichtingen kan voldoen. De gemeente Velsen staat borg voor leningen van diverse sportverenigingen tot een bedrag van € 563.000 (per 31-12-2018). Deze tellen voor 10% mee in het risico.