Besparen en inkomsten verhogen
Door goed te kijken naar onze uitgaven en mogelijkheden om inkomsten te verhogen maken we ruimte om de ‘autonome ontwikkelingen’ op te vangen en tegelijkertijd te kunnen blijven investeren in Velsen. We kijken dan naar maatregelen die de efficiënte verhogen, die inwoners, organisaties en bedrijven in Velsen zo min mogelijk raken.

1. Bestuur
1.1 Versoberen publicaties college- en raadsbesluiten
We gaan de publicaties van college- en raadsbesluiten versoberen. Dit levert een kostenbesparing op van € 50.000. Uitgebreidere publicaties zijn digitaal beschikbaar op de gemeentelijke website en via www.officiëlebekendmakingen.nl. Aandachtpunt is dat ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders moeite hebben met digitale apparaten. Voor hen is het moeilijk om toegang te krijgen tot de uitgebreidere publicaties.

2. Jeugd en jongeren

2.1 Vrijval door harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang
Vanaf 1 januari 2018 vond de harmonisatie plaats tussen het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Dit betekent dat ouders die werken, enkel in aanmerking kunnen komen voor een kinderopvangtoeslag via de belastingdienst. Deze ouders maken niet langer gebruik van een gesubsidieerde plaats. Hierdoor kan het budget met maximaal € 600.000 worden verlaagd. Consequentie is dat de ruimte om bijvoorbeeld het bereik van de peuteropvang verder te vergroten niet meer beschikbaar is. Dit kan er toe leiden dat minder ouders gebruik gaan maken van peuteropvang en kinderen een minder goede start maken in het onderwijs.

3. Openbare ruimte
3.1 Verlagen onderhoudsniveau wegen
Het verlagen van het onderhoudsniveau van wegen bespaart € 200.000. Het effect van een lager onderhoudsniveau is dat de kwaliteit van de leefomgeving afneemt. Het doet afbreuk aan investeringen in projecten. Het lagere onderhoudsniveau zorgt mogelijk voor meer meldingen. Dat kunnen we opvangen door de investering in personele capaciteit van de buitendienst voor het afwikkelen van meldingen.

3.2 Verlagen onderhoudsniveau plantsoenen
Het verlagen van het onderhoudsniveau voor plantsoenen bespaart € 75.000. Het effect van een lager onderhoudsniveau is dat de kwaliteit van de leefomgeving afneemt. Mensen zullen waarschijnlijk meer meldingen doen en klachten hebben. Dit vergt meer inzet van medewerkers. Een positief effect kan zijn dat bijen en insecten meer kans krijgen, omdat er bijvoorbeeld minder gemaaid wordt.

3.3 Verlagen onderhoudsniveau onkruidbestrijding
Het onderhoudsniveau van B naar C verlagen bespaart € 60.000. Verlagen van het onderhoudsniveau zal de buitenruimte een minder onderhouden indruk geven. Hierdoor zal waarschijnlijk meer vervuiling ontstaan. Dit levert geen bijdrage aan de leefbaarheid van de wijk. Mensen zullen meer klachten hebben en meldingen doen. Dit ondervangen we door de investering in de buitendienst, waardoor we adequaat kunnen inspelen op meldingen.

4. Gemeentelijke organisatie
4.1 Besparing op de ambtelijke organisatie
De kosten van de ambtelijke organisatie, zoals personele inzet en huisvesting, worden verlaagd. Kritisch wordt gekeken naar de mogelijkheid om slimmer te organiseren. Daarbij wordt gedacht aan:

• verantwoordelijkheden lager in de organisatie beleggen, waardoor het aantal leidinggevenden kan worden verminderd;
• beoordelen waar uitbesteden van werkzaamheden of aanpassen van contracten leidt tot een voordeel in kwaliteit, continuïteit en financiën;
• anders organiseren, bijvoorbeeld als het gaat over digitalisering, maar ook als het gaat over het maken van beleid;
• Het verminderen of vereenvoudigen van regels, en daardoor minder personele inzet wat betreft vergunningaanvragen en bezwaar . Dit is uiteraard ook afhankelijk van de mate van verruiming van beleid door de gemeenteraad. Toch zien we ook kansen in het veranderen van de manier waarop we omgaan met regels en beleid. Kansen op gebied van effecten in de samenleving (beter passende oplossingen), en ook op gebied van efficiëntie in de organisatie

De implementatie van het aanpassen van de organisatie en werkwijzen kan leiden tot onzekerheid bij werknemers. Dit kan een effect hebben op de effectiviteit van de organisatie,  wat doorwerkt in de maatschappelijke resultaten. We proberen dit te ondervangen door de wijzigingen goed te volgen op effecten.

4.2 Verlagen onderhoudsniveau gemeentelijke panden
Wij gaan het gemeentelijk vastgoed  zo minimaal mogelijk onderhouden (uiteraard wel conform bouwbesluit en veiligheidsvoorschriften. Dus minder schilderwerk, minder onderhoud aan daken, gevels, uitstellen investeringen etc. Het verlagen van het onderhoudsniveau kan resulteren in ontevreden huurders of waardevermindering van het vastgoed. Ook gaan de panden er qua aanzicht op achteruit.

4.3 Verminderen externe expertise vennootschapsbelasting
Vanaf 2016 is ook de vennootschapsbelasting-wetgeving van toepassing voor de gemeenten. De inventarisatie van welke taken mogelijk onder de vennootschapsbelastingplicht vallen is nagenoeg afgerond en het traject met afstemming van de resultaten met de belastingdienst is gestart. De implementatie bevindt zich in de afrondende fase en de verwachting dat het budget voor expertise van fiscalisten vanaf 2021 gehalveerd kan worden. De interpretatie van de regelgeving is nog altijd in ontwikkeling, indien de wijzigingen complex zijn is het resterende budget mogelijk niet toereikend om fiscale expertise in te huren.

5. Maatschappelijke ondersteuning
5.1 Niet inzetten op vergroten bereik collectieve zorgverzekering
In Velsen nemen naar verhouding minder mensen deel aan de collectieve zorgverzekering dan in andere gemeenten. Het budget is momenteel afgestemd op een hoger aantal verzekerden dan we tot nu toe bedienen. Hierdoor kan het budget verlaagd worden met € 150.000. Een deel van de inwoners in een kwetsbare positie wordt niet bereikt en kan daardoor onvoldoende of te duur verzekerd zijn.

5.2 Verlagen administratieve lasten maatschappelijke regelingen
Door een deel van de maatwerkvoorzieningen voor dagbesteding om te vormen naar algemene voorzieningen wordt de toegang tot dagbesteding laagdrempelig en worden de administratieve lasten verlaagd. De administratieve lasten worden lager omdat inwoners geen indicatie nodig hebben voor algemene voorzieningen. Dit kunnen we onder andere realiseren met het omvormen van de dagbesteding. Op deze manier kunnen we meer mensen ondersteunen in het zelfstandig leven en meedoen in de maatschappij. De groep mensen die gebruikmaakt van deze voorziening kan sterker stijgen dan beoogd.

5.3 Versoberen regeling mantelzorg
Mantelzorgers kunnen gebruik maken van ondersteuning in de huishoudelijk hulp (van maximaal 3 uur per week). Wij willen de huishoudelijke hulp voor mantelzorgers versoberen. De uitwerking van deze versobering volgt na besluitvorming. Het versoberen van deze ondersteuning kan door de mantelzorger als extra belastend worden ervaren.

6. Verhogen inkomsten
6.1 Bezoekers dragen  bij  (recreanten en toeristen)
De toeristenbelasting in Velsen verhogen is een kans om extra inkomsten voor de gemeente te genereren. Deze ligt met € 1,05 onder ruim onder het landelijke gemiddelde van € 2,70. De raad heeft dit met een motie ook aangegeven bij de behandeling van de laatste begroting. De verblijfs-accommodaties in Velsen moeten dan een hoger bedrag toeristenbelasting doorberekenen aan hun gasten, wat waarschijnlijk weinig draagvlak bij hen heeft. Er zijn gemiddeld 350.000 overnachtingen per jaar in Velsen (inclusief de watertoeristen). Dit aantal overnachtingen neemt naar verwachting niet af door de verhoging van de toeristenbelasting. De precieze uitwerking van deze maatregel zullen wij in overleg met de toeristische sector vorm geven voor de begroting 2020.

De cruisesector zit in IJmuiden sterk in de lift. Er blijven nu ook steeds meer cruiseschepen overnachten met hun passagiers. Om de stevige positie van IJmuiden in de cruisesector te behouden zullen maatregelen die betrekking hebben op overnachtingen op cruiseschepen in overleg met KVSA en Zeehaven IJmuiden worden opgesteld. Deze kunnen niet voor 2021 worden ingevoerd, aangezien er voor 2020 al afspraken zijn gemaakt met de cruiserederijen.

Ook bezoekers van commerciële festivals (zoals de evenementen in Velsen Valley) gaan bijdragen aan de kosten die de gemeente maakt. Vanaf 2021 wordt de prijs van een festivalticket verhoogt met de zgn. 'jolijtpenning'. Deze maatregel is in lijn met de ons omliggende gemeentes zoals Amsterdam, Zaanstad en Haarlemmermeer.
Bovenstaande maatregelen leveren op termijn jaarlijks gemiddeld € 700.000 extra aan inkomsten op voor de gemeente.

6.2 Afbouwen korting  niet-woningen
In 2006 is besloten tot een korting op de OBZ niet woningen. Deze korting wordt in fasen geheel afgebouwd. Door het vervallen van deze korting stijgen de inkomsten van OZB voor niet-woningen. In principe is dit negatief voor het vestigingsklimaat. Of dat direct leidt tot minder vestigingen/meer vertrek van bedrijven is lastig in te schatten, dit zullen we actief monitoren.

6.3 Kostendekkende tarieven vergunningen
De tarieven van vergunningen gaan wij verhogen. Daardoor worden de tarieven 100%-kostendekkend (nu 80%). De relatie tussen investeringsbereidheid en legeskosten is niet precies te voorspellen.

6.4 Verhogen inkomsten begraafplaatsen
De inkomsten van gemeentelijke begraafplaatsen worden vergroot door de tarieven gefaseerd te verhogen. Dit levert € 30.000 op. Het effect kan zijn dat mensen minder snel voor een gemeentelijke begraafplaats kiezen en dat daardoor de inkomsten achterblijven.

6.6 Verhogen huren en pachten
De gemeentelijke panden worden conform de nota huurprijzen gemeentelijk vastgoed verhuurd of verpacht. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen kostendekkende huurprijzen voor maatschappelijke partijen (relatief laag) en marktconforme huurprijzen voor commerciële partijen (relatief hoog). De inkomsten kunnen worden verhoogd door het criterium voor kostendekkende huurprijs maatschappelijke partij scherper toe te passen. Het gaat dan om enkele nieuwe contracten per jaar. Het in rekening brengen van een marktconforme huur (in plaats van een kostendekkende huurprijs) kan tot gevolg hebben dat een huurcontract niet tot stand komt of dat  subsidie wordt aangevraagd.

6.7 Verhogen Grondprijs
Het verhogen van de grondprijs vraagt om aanpassing van de grondprijzennota. Een verhoging werkt door op: prijs verkochte percelen, grondexploitaties en de prijzen voor erfpacht. Dit voorstel betreft een verhoging van alle grondprijzen boven op de gebruikelijke indexering.

Jaarlijks wordt de grondprijzennota aangepast met de indexering. Een aanvullende stijging kan zorgen voor negatieve beeldvorming bij de ondernemers en inwoners die gebruik maken van de erfpachtregeling of een perceel van de gemeente willen kopen. Het verhogen van deze prijzen zou er toe leiden dat we boven marktconforme grondprijzen rekenen. De financiële impact is in onderzoek, bij de begroting zullen we dit nader invullen.

6.8 Verkoop van panden en gronden
Verkoop van het niet strategisch vastgoed (bv nodig voor herontwikkeling), dus ook maatschappelijk vastgoed. Er zijn eenmalige opbrengsten als gevolg van verkoop en, omdat niet alle panden kostendekkend geëxploiteerd worden, ook structureel lagere lasten Er moet wel  rekening gehouden worden met meer subsidieaanvragen van maatschappelijke partijen.

Dit is een omvangrijk project/programma, dat zo moet worden uitgevoerd dat de negatieve  effecten op de samenleving minimaal zijn (behoud van maatschappelijke functies). Ook zullen er voor de eigen huisvesting (openbare werken, gemeentehuis) panden moeten worden gehuurd waarvoor huursommen betaald moeten worden. Daarnaast vermindert de regie over de huisvesting. De financiële impact is in onderzoek, bij de begroting zullen we dit nader invullen.

6.9 Vergroten subsidie inkomsten
Aantrekken van expertise en capaciteit voor het aanboren van diverse subsidiebronnen. Inschatting is dat inspanning met factor 2 tot 3 terugverdiend kan worden. Effect kan zijn dat tegen lagere gemeentelijke kosten gewenste maatschappelijke effecten gerealiseerd kunnen worden.

7. Overig
7.1 Verlaging begrotingspost Onvoorzien
In de begroting is een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen van € 200.000. Dit budget wordt ingezet, overeenkomstig het afwijkingenbeleid,  als er sprake is van een onvoorziene, onvermijdbare en onuitstelbare gebeurtenis. De afgelopen jaren is nauwelijks gebruik gemaakt van dit budget en geeft dit een positief resultaat in de jaarstukken. Het budget wordt daarom verlaagd met € 100.000.

Als een onvoorziene situatie zich voordoet en de kosten boven de resterende € 100.000 uitkomen zijn deze noodzakelijke uitgaven niet rechtmatig. Indien dit niet in een bestuursrapportage kan worden meegenomen telt dit bedrag mee in de rechtmatigheidsfouten bij de accountantscontrole.

7.2 Herziening subsidiebeleid
Het huidige subsidiebeleid wordt binnenkort herzien. Bij deze herziening wordt taakstellend een lager budget voor dit beleid vastgesteld. De invulling van deze taakstelling wordt gedurende dit proces gemaakt. Een voorstel tot taakstelling is 2% van het huidige subsidieplafond (excl. de onderdelen die al betrokken worden bij de ‘minder voorstellen’). De subsidies worden hoofdzakelijk verstrekt aan instellingen die direct in contact staan met de inwoners. Het raakt daardoor de inwoners die gebruik maken van de diensten die deze instellingen leveren.

7.3 Verminderen inzet economisch beleid
Het stimuleren en bevorderen van de economie is geen wettelijke taak van de gemeente. Wel past dit goed bij de ambities uit de Visie Kennisrijk Werken en kansen die er zijn om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. Het regionale economische budget kan verlaagd worden met €  50.000.
Het regionaal economisch beleid wordt uitgevoerd met regionaal economisch budget. Vanuit dit budget wordt bijvoorbeeld subsidie verleend. Denk hierbij aan projecten en/of evenementen die bijdragen aan het verbeteren van de detailhandel en het stimuleren van initiatieven zoals Noordzeevis IJmuiden.

Amendement

I Verminderen bestuurlijke ondersteuning

Door verder te digitaliseren en andere werkwijzen toe te passen kan de huidige ondersteuning aan burgemeester en wethouders en de directie worden verminderd. Hoewel de organisatie en het bestuur hiermee een voorbeeldfunctie inneemt, kan de slagkracht en de maatschappelijke effectiviteit van het bestuur hierdoor verminderen.

XIV Versoberen publieke bijeenkomsten

We gaan het aantal samenspel bijeenkomsten beperken. Bij de bijeenkomsten die wel worden gehouden bieden we op een minimaal niveau service aan.