Vitaal en sociaal Velsen

Velsen ondersteunt inwoners bij participatie op het gebied van opgroeien, wonen, werken en leven.

Subdoelstelling 2.2.2

Innovatiebudget
Vanuit het innovatiebudget zetten we in 2020 onder andere in op Buurtgezinnen (zie 2.1.2), re-integratie en versterken van Ggz-expertise in de wijk. Hierdoor ontstaat meer verbinding tussen sport, gezondheid, minimabeleid en opgroeien en meedoen.

Nieuwe voorzieningen Participatiewet
Om inwoners te helpen stappen te maken richting (betaald) werk bieden wij voorzieningen aan, bijvoorbeeld de Indienstnemingssubsidie en Nieuw Beschut Werk. Werkgevers komen in aanmerking  voor de Indienstnemingssubsidie als zij statushouders of andere inwoners met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt in dienst nemen. De voorziening Nieuw Beschut Werken is voor inwoners die alleen met extra ondersteuning bij een werkgever kunnen werken. In 2020 verwachten we dat meer werkgevers gebruik maken van deze mogelijkheden, omdat ze steeds meer bekend worden bij inwoners en werkgevers. Hier wordt samen met IJmond werkt! actief op ingezet.

Versterken Ggz -expertise in de wijk
Door landelijke ontwikkelingen, zoals de ambulantisering in de ggz, de veranderingen in beschermd wonen en de maatschappelijke opvang, wonen steeds meer mensen met ggz-problemen in de wijk. Uit gesprekken met maatschappelijke partners blijkt dat er behoefte is aan meer ggz-expertise in de wijk. Om hier vorm aan te geven starten we een pilot in IJmuiden. In deze pilot stellen we een ggz-expert aan als aanspreekpunt voor de sociaal wijkteams en ander partners in de wijk. De ggz-expert biedt consultatie en advies en draagt bij dat mensen de weg vinden naar passende ondersteuning.

Vernieuwen dagbesteding
In navolging van een pilot omvormen dagbesteding voor mensen met psychiatrische problematiek, wordt in 2020 de dagbesteding van een andere doelgroep (mensen met dementie of mensen met een verstandelijke beperking) omgevormd in samenwerking met diverse samenwerkingspartners, cliënten en mantelzorgers. Het doel is om de dagbesteding beter toegankelijk te maken en de administratieve lasten van indicatiestellingen te verlagen.

Herziening subsidiebeleid
Op basis van het subsidiebeleidskader bepalen we op welke beleidsterrein we het subsidiebudget verlagen. Dit om per 2021 invulling te geven aan de besparing van € 250.000. Bij het maken van de keuzes worden maatschappelijke instellingen betrokken, zowel binnen als buiten het Sociaal Domein.

Buurtvoorzieningen die passen bij de wijk
Door het langer zelfstandig wonen van inwoners zijn buurtvoorzieningen en -accommodaties de komende jaren belangrijker. We doorlopen een traject om bij inwoners en partners de behoefte over ontmoetingsplekken te inventariseren. We proberende bestaande maatschappelijke accommodaties (bijvoorbeeld buurthuizen) efficiënter in te zetten, meer afgestemd op de behoefte in de wijk. We streven naar het combineren van activiteiten, voorzieningen en verschillende functies vanuit het sociaal domein in centrale, multifunctionele accommodaties.

Samenwerking Gemeente en Geestelijke gezondheidszorg
Om de samenwerking met de GGZ-instellingen te versterken en de zorg voor cliënten beter te kunnen afstemmen ontvangen we extra middelen. In het Bestuurlijk akkoord GGZ hebben o.a. de VNG, GGZ Nederland, Zorgverzekeraars Nederland hierover afspraken gemaakt. Het doel is dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen, de overgangssituatie van een behandeling in een instelling naar de thuissituatie verbetert en dat we inzetten op een betere toeleiding naar zorg en vroegsignalering. In 2020 kijken we hoe we dit kunnen realiseren.

Uitbreiding meldpunt Zorg & Overlast
Het meldpunt Zorg & Overlast van de GGD kan acties ondernemen bij overlast of anderszins zorgwekkende situaties. De bereikbaarheid en beschikbaarheid van het meldpunt breidt in 2020 uit naar de donderdag- en vrijdagavond (tot 22:00 uur) en het weekend (9:00 uur – 12:00 uur). Een verbetering van de bereikbaarheid helpt mensen met verward gedrag. De uitbreiding neemt druk weg bij de politie en ontlast de omgeving van de persoon met verward gedrag.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg
Per 1 januari 2020 wordt de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingevoerd.
De wet regelt de voorwaarden voor zorg en eventuele opname bij psychische problemen.
Onderdeel van deze wet is dat inwoners bij de gemeente een melding kunnen doen als zij denken dat de noodzaak van verplichte zorg voor een inwoner onderzocht moet worden. De GGD voert het meldpunt uit namens de gemeente. De burgemeester behoudt een belangrijke rol bij een crisis, waarin hij op advies van een psychiater een (crisis)maatregel kan opleggen. Een uitbreiding van de rol van de burgemeester is dat hij de betrokkene hoort.

Transformatiefonds Jeugd
Voor de periode 2018-2020 ontving de regio IJmond vanuit het transformatiefonds middelen om een extra impuls te geven aan tijdig en passende ondersteuning voor kinderen jongeren en gezinnen. Dit bedrag ontvingen we op basis van het ‘Transformatieplan Jeugd 2018 – 2020 Jeugdhulpregio IJmond’. Het transformatieplan beschrijft de activiteiten die de regio de komende jaren wil uitvoeren om de transformatie van de jeugdhulp verder vorm te geven. We richten ons onder andere op het uitbreiden van onderwijs-zorg klassen, zetten ons extra in om zoveel mogelijk kinderen thuis op te laten groeien en om pleegouders te ondersteunen.

Veilig Thuis
We bereiden besluitvorming voor om Veilig Thuis onder te brengen bij de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK). Indien dit besluit wordt genomen, kan dit om een eenmalige investering vragen. Daarnaast zet Veilig Thuis extra in op het verkorten van de wachtlijsten door het inzetten van tijdelijke krachten en het aannemen van nieuw personeel.

Jeugdbescherming en jeugdreclassering: regionale samenwerking
In de zes jeugdhulpregio’s (Alkmaar e.o., Gooi- en Vechtstreek, IJmond, Kop van Noord-Holland, West-Friesland en Zuid-Kennemerland, in totaal 32 gemeenten) wordt zoveel mogelijk samengewerkt aan de borging van jeugdbescherming en jeugdreclassering. Deze samenwerking is nodig om de hulp of taken die uitgevoerd word binnen de jeugdbescherming en –reclassering te kunnen blijven geven of uitvoeren. Er is afgesproken dat we de overstap maken naar functiegerichte bekostiging voor deze tak van hulp en taken aan jeugd. Hier wordt momenteel onderzoek naar gedaan. Per 1 januari 2021 moet deze systematiek geïmplementeerd zijn.

JeugdzorgPlus
De gemeenten in de regio IJmond en Zuid-Kennemerland werken de komende periode toe naar afbouw van de inzet van Jeugdzorg Plus. Het doel is om zoveel mogelijk te voorkomen dat jongeren in gesloten (jeugd)zorg terecht komen. Hiervoor is het nodig om alternatieven te ontwikkelen zoals kleinschalige voorzieningen in de regio en het intensiveren van de ambulante ondersteuning in de directe omgeving van de jongeren (thuis, op school en in de vrije tijd). Een regionaal projectleider zet zijn activiteiten voor deze transformatie voort.

IJmond Werkt!
IJmond Werkt! heeft financieel een structureel tekort in haar begroting. Dit tekort is de aanleiding geweest voor een onderzoek naar de effectiviteit van de re-integratie bij zowel IJmond werkt als de gemeente. De resultaten kunnen vanaf 2021 leiden tot nieuwe afspraken met IJmond Werkt!

Eenvoudige toegang op maat
Voor inwoners met vragen over het sociaal domein wordt in 2020 één centrale frontoffice ingericht. Deze bestaat uit medewerkers met basiskennis van het Sociaal domein. Zij kunnen de vraag verhelderen en eenvoudige vragen direct afhandelen Dit zorgt voor een efficiëntere dienstverlening met kortere wachttijden. Ter voorbereiding worden de medewerkers getraind en vervolgens begeleid op de werkplek om deze vernieuwde werkwijze eigen te maken.

Maatwerk bij ondersteuning
Het aantal mensen dat een beroep doet op een Wmo-voorziening en/of uitkering Participatiewet neemt toe. We gaan meer individuele gesprekken voeren met inwoners waarbij we extra aandacht geven aan maatwerk, rechtmatigheid en het bestrijden van fraude.

Meer inzet op re-integratie en aansluiting bij de regionale arbeidsmarkt
Om mensen met een grote  afstand tot de arbeidsmarkt door te laten stromen naar betaald werk zetten we extra in op re-integratie trajecten. Bijvoorbeeld via Velsen in Beweging, een sportproject waarbij inwoners letterlijk in beweging komen richting participatie. Dit zorgt dat minder mensen een beroep doen op een uitkering of vrijwilligerswerk gaan doen. We werken samen met de IJmond en Zuid-Kennemerland. Het regionaal actieplan Perspectief op Werk bevat een Doe-agenda met activiteiten om de huidige kansen op de arbeidsmarkt voor onze werkzoekenden te verzilveren. Hierbij wordt rekening gehouden met de situatie op de krappe arbeidsmarkt, kanssectoren en beroepen. Het plan bevat ook activiteiten voor het verder versterken van regionale Werkgeversservicepunt, dat dienstverlening biedt aan werkgevers die een werkzoekende vanuit de bijstand of Werkloosheidswet(WW) in dienst wil nemen.

Verwachte daling aantal bijstandsgerechtigden
We verwachten in 2020 een verdere daling van het aantal bijstandsgerechtigden. Daarmee hebben we een kleiner tekort op het bijstandsbudget. We verwachten daarom geen aanspraak te kunnen maken op de vangnetuitkering.

Doelgroepenvervoer
Vanwege de instroom van de andere gemeenten, een toename van het volume van het leerlingenvervoer en behoefte aan extra capaciteit door groei van het Wmo-vervoer vond een aanbesteding van nieuwe vervoerscontracten plaats.

De tarieven van de inschrijvingen in de nieuwe aanbesteding liggen hoger. Deze stijging is deels te verklaren door de stijging van kosten door aangepaste regelgeving en reguliere indexeringen. Daarnaast is het beeld dat de huidige markt heeft geleid tot minder prijsconcurrentie en minder risico-gedreven inschrijvingen. De tarieven van het leerlingenvervoer stijgen met circa 8%. Voor het Wmo-vervoer is daarnaast sprake van een toename in het aantal ritten. De kosten voor het Wmo-vervoer stijgen naar verwachting met ruim 5%.

Abonnementstarief
Vanaf 1 januari 2020 is het abonnementstarief opgenomen in de Wet maatschappelijke ondersteuning. Dit betekent dat de eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen maximaal € 19 per maand per huishouden bedraagt. Daarnaast zijn in de nieuwe wet alle niet AOW-gerechtigden meerpersoonshuishoudens vrijgesteld van het betalen van een eigen bijdrage.

Wmo maatwerk
Door het beleid van langer zelfstandig wonen, de vergrijzing en het abonnementstarief neemt het beroep op Wmo maatwerkvoorzieningen toe. We zien met name een stijging van het aantal voorzieningen hulp bij het huishouden, begeleiding en de woonvoorzieningen. Mogelijk stijgt vanaf 2020 ook het aantal voorzieningen huishoudelijke hulp voor mantelzorgers omdat vanaf dan het abonnementstarief ook daarvoor geldt. Het Rijk monitort de effecten van het abonnementstarief.

De uitgaven voor hulp bij het huishouden nemen daarnaast toe doordat de tarieven stijgen als gevolg van de cao. Ook voor de andere maatwerkvoorzieningen dienen indexaties te worden toegepast. De kosten voor trapliften nemen mogelijk toe door een nieuwe aanbesteding. Door ontwikkelingen in de markt verwachten we hogere tarieven. Verder kunnen de uitgaven voor woonvoorzieningen moeilijk worden voorspeld, de kosten zijn afhankelijk van het type aanpassing.

Door de vaste eigen bijdrage van maximaal € 19 per maand ontvangen we minder inkomsten uit eigen bijdragen. Daarbij komt dat per 2020 de gehele groep niet AOW-gerechtigde meerpersoonshuishoudens is vrijgesteld van een eigen bijdrage.

Hulpmiddelen zorg wordt vereenvoudigd voor cliënten in Wlz-instellingen
Vanaf januari 2020 worden mobiliteitshulpmiddelen voor alle cliënten in een Wlz-instelling verstrekt vanuit de Wet langdurige zorg en niet meer vanuit de Wmo. Het gaat bijvoorbeeld om rolstoelen en scootmobielen. Ook hulpmiddelen voor zorgverlening en wonen voor algemeen gebruik in Wlz-instellingen gaan volledig onder de Wlz vallen. Voorheen werden deze ook vanuit de Wmo en Zorgverzekeringswet geleverd.

Het uitgangspunt is dat de cliënten die al een hulpmiddel hebben zo min mogelijk van de beleidswijziging merken. Dit betekent dat de gemeente verantwoordelijk blijft voor de hulpmiddelen van deze cliënten totdat het middel vervangen dient te worden. Door de wijziging ontvangen we minder budget.

Statushouders: voorbereiding nieuwe wet
Vanaf 2021 verandert de Wet inburgering waardoor de verantwoordelijkheden van de gemeente worden verbreed. Na een brede intake maken we een persoonlijk plan inburgering en participatie (PIP) met keuze uit drie leerroutes. In 2020 starten we met de voorbereiding van deze nieuwe werkwijze.

Reguliere activiteiten

Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning en uitvoeringsagenda: iedereen doet mee
Velsen heeft een ‘Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning: naar een inclusieve samenleving’. De overkoepelde ambitie daarin - de inclusieve samenleving- is een samenleving waarin iedereen meedoet.  In het beleidsplan staat wat de gemeente al doet en wat de doelen zijn op het gebied van de Wmo: van algemene voorzieningen zoals een buurthuis, maatwerkvoorzieningen zoals hulp bij het huishouden, vangnetvoorzieningen voor de meest kwetsbaren zoals maatschappelijke opvang,  tot de toegang tot voorzieningen zoals sociaal wijkteams,  en de toegang bij organisaties als IJmond Werkt.
Het beleidsplan wordt uitgewerkt en geactualiseerd in een uitvoeringsagenda. Op die manier kan de gemeente flexibel inspelen op actuele sociale vraagstukken. Bij elk thema worden concrete en meetbare beleidsdoelen benoemd, de acties, gewenste resultaten en een planning. De uitvoeringsagenda wordt gemaakt samen met inwoners, de Participatieraad en maatschappelijke partners.

Goede ondersteuning door contracten Jeugdwet en Wmo-begeleiding
Met een gezamenlijke inkoop hebben we contracten afgesloten voor jeugdhulp en Wmo-begeleiding. Daardoor kunnen we integrale en kwalitatief goede ondersteuning bieden aan inwoners en gezinnen die dat nodig hebben.

In de contracten zijn Wmo-producten opgenomen die ervoor zorgen dat de zorg doorgaat als een jongere overgaat van Jeugdwet naar Wmo. Voor jongvolwassenen van 18 tot en met 23 jaar  bieden jeugdhulpaanbieders ondersteuning vanuit de Wmo. Ook is er gezinsbegeleiding ingekocht, die wordt ingezet als kinderen én ouders een beperking hebben en/of problemen ervaren en daarbij ondersteuning willen hebben. Op deze manier kan er integrale zorg geboden worden aan een gezin.

Rond de contracten jeugdhulp is door aanbieders aangegeven dat de tarieven voor drie ambulante jeugdhulp producten niet toereikend zijn. Het uitgangspunt is om reële tarieven te betalen. Het college heeft daarom opnieuw onafhankelijk onderzoek uit laten voeren naar de tarieven voor deze producten.

Beschermd wonen en maatschappelijke opvang
In 2016 heeft de gemeenteraad van Velsen de regionale nota Opvang, wonen en herstel vastgesteld.  Het doel is dat mensen zo veel mogelijk en zo lang mogelijk zelfstandig (alleen of in groepsverband) kunnen wonen met passende ondersteuning. Om dit mogelijk te maken is er in het uitvoeringsprogramma aandacht  voor preventie, acceptatie en inclusie in de wijk, hersteltrajecten op maat en  voldoende passende woningen.  Op dit moment ontvangt Haarlem als centrum gemeente de financiële middelen, na 2022 komen deze middelen naar alle gemeenten zelf. Door de herverdeling van de middelen krijgen gemeenten meer ruimte om op basis van hun lokale situatie zorg op maat en dichtbij hun inwoners te organiseren. Wel zal er op regionaal niveau samengewerkt blijven worden.

Aanpak Huiselijk Geweld, Kindermishandeling en Ouderenmishandeling.
De aangescherpte Wet Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht professionals om ernstige vermoedens van geweld achter de voordeur te melden bij Veilig Thuis. De rol en taakstelling van Veilig Thuis wordt hiermee groter en vraagt een uitbreiding van hun capaciteit. Hier is regionaal gehoor aan gegeven. Het landelijke programma ‘Geweld hoort nergens thuis’, om kindermishandeling en huiselijk geweld tegen te gaan, wordt regionaal uitgevoerd.  Voor onze regio gelden hierbinnen als speerpunten de doorontwikkeling van het Multidisciplinair Centrum Kindermishandeling Kennemerland en de pilot MDA ++ waar multidisciplinair aan een veilige toekomst gewerkt wordt in gezinnen. Ook vraagt de aangescherpte meldcode om voorlichting en deskundigheidsbevordering van professionals in het lokale veld, zoals CJG, Sociale wijkteams, onderwijs, gemeentelijk consulenten. Onderdeel van het programma Geweld Hoort Nergens Thuis is een Meldcode tour in de regio waarin VT deze voorlichting in samenwerking met gemeenten geeft.  

Samenwerking om jeugdoverlast tegen te gaan
Gemeente, politie, Stichting Welzijn Velsen (jongerenwerk) en Streetcornerwork werken samen om jeugdoverlast tegen te gaan. De  partijen hebben een samenwerkingsconvenant opgesteld. Op basis daarvan delen ze informatie en spreken ze af welke acties ze uitvoeren om jeugdoverlast in Velsen tegen te gaan.  Onder regie van een netwerkcoördinator jeugd vindt regulier uitvoeringsoverleg plaats over de aanpak in Velserbroek en IJmuiden. Daarnaast vindt incidenteel overleg plaats over locaties waar overlast plotseling oplaait.